Een interview met Manja de Jong- van der Maas van het Admiraal de Ruyter Ziekenhuis
De MRI veiligheidslaborant is een steeds belangrijker wordende rol binnen de praktijk waar MRI systemen worden ingezet voor diagnostiek en beeld gestuurde behandeling. KALCIO Healthcare organiseert sinds 2014 het MRI Veiligheid Symposium NL. Jaarlijks komen MBB’ers en andere professionals die werken met de MRI technologie samen om kennis te delen over veilig werken met de MRI. Manja de Jong- van der Maas bracht haar eerste bezoek aan het MRI veiligheid Symposium NL in 2017, gehouden in het RadboudUMC te Nijmegen. Karel Loerts, algemeen directeur van KALCIO Healthcare en initiatiefnemer van het MRI Veiligheid Symposium NL, sprak met Manja en samen keken ze terug op de wijze waarop Manja het MRI veiligheidsbeleid en het werken met MRI samen met haar collega’s heeft ontwikkeld.
Manja is werkzaam in het Admiraal de Ruyter Ziekenhuis (ADRZ) als toezichthoudend medewerker MRI Manja is een van de twee toezichthoudend medewerkers MRI in het ziekenhuis. Om het MRI-veiligheidsbeleid te blijven ontwikkelen wordt er drie tot vier keer per jaar een MRI-veiligheidsoverleg ingepland met de toezichthoudend medewerker MRI, de Klinisch Fysicus, radioloog, leidinggevende en kwaliteitsfunctionaris (veiligheidscommissie) om te kijken waar ze als organisatie staan en welke knelpunten zich voordoen. Tijdens dit MRI-veiligheidsoverleg worden de VIM registraties (Veilig Incidenten Meldingen) betreffende de MRI doorgenomen, er wordt gekeken naar het scholingsbeleid en of er binnen de protocollen mogelijkerwijs vernieuwingen moeten plaatsvinden en naar aanleiding van de nieuwe RI&E wordt gekeken of het beleid aangepast dient te worden. Met name voor het onderdeel rondom contra indicaties hebben we als toezichthoudend medewerker MRI veiligheid een belangrijke zelfverantwoordelijkheid waarbij elke veiligheidslaborant een eigen aandachtsgebied heeft. Niet iedereen heeft hiërarchische bevoegdheden, maar wel heeft iedereen zijn eigen stukje verantwoordelijkheid en dat wordt afgestemd in veiligheidsoverleg of dagelijks op de werkvloer.
Hoe ziet jullie MRI unit er uit?
“Op beide locaties Goes en Vlissingen staat een MRI-scanner. Dit zijn 1.5 Tesla systemen van Siemens. Er wordt nu onderzocht wat de mogelijkheden zijn voor een tweede MRI-scanner op locatie Goes. Gezien de productiecijfers en het feit dat er niet meer uitgebreid kan worden binnen de huidige openstellingen (er wordt nu al op avonden en in het weekend gescand en daardoor zijn de grenzen van capaciteit bereikt). Bij een eventuele uitbreiding is tevens een afweging of er een 3T of 1.5T moet komen.”
Volgens Manja is het belangrijk dat er een 3-Tesla scanner komt. Als je kijkt naar welke onderzoeken er op een 3-Tesla goed uitgevoerd kunnen worden, met name bij MRI-mama en Neuro maar ook voor MSK lijkt 3T een goede keuze voor een kwaliteitsverbetering. En dit zijn de onderzoeken die binnen het ADRZ ook worden uitgevoerd. Een aspect waar goed naar gekeken moet worden is de plantijd bij een 3-Tesla, om wel de efficiency op niveau te houden. En natuurlijk zijn er weer andere veiligheidsaspecten die komen kijken bij een 3T, zo geeft Manja aan. Op veiligheidsgebied ligt er hier dan ook een grote uitdaging.
Wil je wat meer vertellen over hoe jij de symposia MRI-veiligheid hebt ervaren? Als spreker en als deelnemer? Hoe kijk jij daar op terug?
“De symposiadagen waren zeer informatieve en kennis-vergrotende dagen. Het symposium van 2017 en 2018 heeft ons als organisatie echt een eyeopener gegeven. We zijn ervan bewust geworden hoe het bij ons is geregeld en de stappen die we moeten maken. Het ADRZ is een regionaal ziekenhuis, na het eerste symposium hadden wij het gevoel achter bepaalde feiten aan te lopen. Door het fuseren hebben we een grotere groep MBB’ers en dus ook kennis en ervaring, dat heeft ons sterker gemaakt. En mede met dank aan de bijgewoonde symposia lopen wij als ADRZ nu helemaal bij als het gaat om het MRI veiligheidsbeleid. In 2017 werd er een interessante calamiteitentraining georganiseerd tijdens het symposium. Door deze training hebben wij als ziekenhuis onze eigen calamiteiten protocollen onder de loep genomen. Er waren hier nog geen kaders voor, maar met de komst van de risico inventarisatie en evaluatie voor veilig werken met de MRI zijn er kaders opgesteld en deze kunnen per organisatie worden aangepast naar de wensen van de afdeling. Deze kaders hebben ons echt geholpen om ons eigen beleid goed neer te zetten en uit te kunnen voeren”, zo stelt Manja.
Kun je de status van jullie MRI veiligheidsbeleid aangeven?
“In 2017 is gestart met het opstellen en uitvoeren van de screeningsvragen. Ook zijn vrij snel de werkafspraken over het screeningsproces vastgelegd, wie heeft welke verantwoordelijkheid. Daarnaast is ook het informed consent formulier voor de vrijwilligers op de MRI opgesteld. Ook heeft al het materiaal in de voorbereidingsruimte een veiligheidsticker gekregen en zijn er veiligheidsstickers met ‘Stop magnetisch veld’ op de vloeren aangebracht. Bij de RI&E die cyclisch wordt uitgevoerd staan er nog vier punten open die verbeterd moeten worden. Dit gaat bijvoorbeeld om het screeningsbeleid van de MRI-werkers of het personeel wat buiten de afdeling werkt maar wel op de MRI komt. Er wordt aan de poort een duidelijke screening gedaan, maar de uitdaging ligt hierin hoe de vastlegging daarvan goed gedaan kan worden. Daar denken we nu over na.”
Waar zie jij nog uitdagingen op het gebeid van MRI-veiligheid?
“De toename van implantaten bij patiënten die voor MRI worden aangemeld is een grote uitdaging. De implantaten hebben wel gevolgen voor een MRI-scan, MRI veiligheid is sterk verweven met contra-indicaties. Daar hebben we als toezichthoudend medewerker MRI veiligheid een belangrijke rol in. In 2017 zijn wij als organisatie begonnen met het opzetten van het pacemaker protocol en vervolgens met het implantaten protocol. Dit kwam voornamelijk voort uit de vraag van de cardiologen om samen te werken. Het gaat hierbij om patiënten met een pacemaker die een MRI willen ondergaan die voorafgaand aan de MRI worden gescreend samen met een pacemaker technicus en waarbij de pacemaker technicus ook aanwezig is bij het MRI-onderzoek. Bij de andere contra indicaties is het belangrijkste verbeterpunt dat de patiënt tegenwoordig voorafgaand wordt gescreend, voorheen werd dit pas in de kleedkamer gedaan, wat enorme vertragingen gaf, voornamelijk in werkprocessen. Om de voorbereiding op tijd te kunnen doen wordt nu de vragenlijst opgestuurd naar de patiënt en thuis voorafgaand moet worden ingevuld. Bij een contra-indicatie moet de patiënt contact opnemen en wordt ruim voor het onderzoek de juiste voorbereidingen getroffen en worden verassingen voorkomen. Daarnaast willen we als toezichthoudend medewerker MRI de deskundigheid van MRI veiligheid bij het team vergroten. Dit is een uitdaging voor de komende tijd.”
Hoe werken jullie met zonering?
“Voordat de voorbereidingsruimte wordt betreden is er een kaartlezer. De ruimte kan dan ook alleen via de ziekenhuispas worden betreden. Op dit moment is dit nog mogelijk voor alle medewerkers, maar dat is een van de verbeterpunten die we willen oplossen. Er moet gekeken worden naar de mogelijkheden om per personeelslid/-functie bevoegdheden toe te kennen aan de toegang. Dit is nu nog wel lastig met het systeem dat wij hebben. De MRI kooi is alleen voor de MRI laborant toegankelijk. Sommige ziekenhuizen hebben dit gepersonaliseerd.”
Hebben jullie goede noodprocedures voor brand en reanimatie?
“In 2019 is er in het ADRZ een thema-avond gehouden voor alleen de MRI-laboranten en had als thema MRI-veiligheid. Alle noodknoppen zijn tijdens deze thema-avond doorgenomen en is er een brandblus oefening met het BHV-team gegeven om hiermee te oefenen. Ook is er met behulp van een scenario gekeken hoe het personeel deze situatie zou aanpakken en wat je het beste kan doen. Dit was een leuke en leerzame avond. En heeft geresulteerd in een duidelijke afspraak hoe om te gaan met een noodsituatie en de wijze waarop de veiligheid van de patiënt is geborgd. De reanimatie training wordt ook cyclisch gegeven maar zouden we ook graag rondom de MRI willen oefenen. Deze plannen zijn helaas met de komst van COVID-19 vertraagd omdat fysiek trainen met een groep hier wel de voorkeur heeft.”
Waar ligt jouw liefde voor MRI?
“Mijn liefde voor MRI ligt bij claustrofobische patiënten. Het zorgen voor deze patiënten en het kunnen uitvoeren van een onderzoek hierbij door de juiste begeleiding en het geven van uitleg om ze ook gerust te kunnen stellen vind ik een mooie uitdaging. De communicatie met patiënten vind ik erg leuk, dit bepaalt een goede beleving van patiënten. Daar kan ik een verschil maken heb ik gemerkt. En zeker ook alles rondom veiligheid rondom de MRI scanner, ik beleef er veel plezier aan om continu te kijken welke risico’s er zijn en hoe we het steeds weer een stukje veiliger kunnen maken.”
Vind je dat KALCIO Healthcare door moet gaan met het MRI Veiligheidssymposium? Inmiddels is toch alles wel bekend rondom MRI veiligheid?
“Ik vind dat KALCIO Healthcare wel door moet gaan met het symposium. Veiligheid is een doorlopend proces, je blijft veranderen, aanpassen, opnieuw analyseren. Het is nooit klaar dus het is heel goed om dit symposium te blijven organiseren. Ook het netwerken en het uitwisselen van ervaringen en kennis heb je echt nodig om je werk goed te kunnen doen. De nieuwe trends en afspraken om te finetunen is ontzettend belangrijk. Je komt altijd thuis met iets wat je kan verbeteren. Dus ik zou graag willen dat jullie door blijven gaan met het organiseren van het symposium MRI veiligheid”, zo geeft Manja aan.
Wat zou je nog mee willen geven aan collega laboranten uit andere ziekenhuizen die zich bezighouden met MRI-veiligheid?
“Om draagvlak te creëren voor het realiseren van verbeterpunten voor MRI veiligheid op de afdeling en om in dezelfde taal te spreken adviseert Manja dat ook leidinggevende deelnemen aan het MRI veiligheid symposium. En natuurlijk: Zorg goed voor elkaar, daar start veiligheid mee. Blijf alert en blijf leren en verbeteren. Vallen is niet erg als je maar blijft opstaan. Werk goed samen en wees niet bang om fouten te maken, als je maar leert van je fouten.”